گروهی از انسان‌‌ها به عنوان خاص در روایات از آنها نامبرده شده است که آتش جهنم بر آنها حرام است. در اینجا به چند نمونه به همراه احادیث مربوطه اشاره می‌کنیم.
۲.کسانی که خشم و شهوت خویش را کنترل کنند
۳. کسانی که هنگام یاد اهل بیت گریان شوند
۴.دوستی و محبت حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله
۷.قرائت تسبیحات اربعه در هر روز
۹. خوردن ذرات غذاهایی که دور ریخته شده‌اند
۱۱. کسی که هفت روز از ماه رجب را روزه بگیرد
۱۳.شب زنده داری و عبادت در ماه رجب
۱۴.خواندن جوشن کبیر در ماه رمضان
۱۸.خواندن نماز مستحبی شبهای یکشنبه
۱. چشمی که از ترس خدا بگرید
امام صادق علیه السلام:
مَا مِنْ عَیْنٍ اِلَّا وَ هِیَ بَاکِیَهٌ یَوْمَ الْقِیَامَهِ اِلَّا عَیْناً بَکَتْ مِنْ خَوْفِ اللَّهِ وَ مَا اغْرَوْرَقَتْ عَیْنٌ بِمَائِهَا مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ سَائِرَ جَسَدِهِ عَلَى النَّار»؛[۱]
هیچ چشمى نیست جز اینکه روز قیامت گریان است، مگر چشمى که از ترس خدا گریسته باشد، و هیچ چشمى نیست که از ترس خداى عز و جل به اشک خود پر شود، جز اینکه خداوند همه آن بدن را به آتش دوزخ حرام گرداند.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
مَا اغْرَوْرَقَتْ عیناً عَبْدٍ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ فَإِنْ فَاضَتْ عَلَى خَدِّهِ لَمْ یَرْهَقْ قَتَرٌ وَ لا ذِلَّةٌ وَ مَا مِنْ عَمَلٍ إِلَّا وَ لَهُ وَزْنٌ وَ ثَوَابٌ إِلَّا الدَّمْعَةُ فَإِنَّهَا تُطْفِئُ بُحُوراً مِنَ النَّار[۲]
چشمان بنده اى از ترس خدا غرق در اشک نشده است مگر اینکه بدن او را بر آتش جهنم حرام کرده است. پس اگر اشکش بر گونهاش جارى گشت، تنگناى معیشت و ذلّت و خوارى او را نگیرد، و هیچ عملى نیست مگر اینکه وزن و اجر معیّنى دارد جز اشک چشم که باعث خاموش کردن دریاهایى از آتش است.
۲. کسانی که خشم و شهوت خویش را کنترل کنند:
امام صادق علیه السلام:
مَنْ مَلَکَ نَفْسَهُ اِذَا رَغِبَ وَ اِذَا رَهِبَ وَ اِذَا اشْتَهَى وَ اِذَا غَضِبَ وَ اِذَا رَضِیَ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ»؛[۳]
هر کس هنگام خشم و رغبت و ترس و شهوت، خویش را نگه‌دارد، خداوند جسمش را بر آتش حرام کند.
۳. کسانی که هنگام یاد اهل بیت گریان شوند
امام صادق علیه السلام:
مَنْ ذُکِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَیْنَاهُ حَرَّمَ اللَّهُ وَجْهَهُ عَلَى النَّارِ»؛[۴]
کسى که ما را نزد او یاد کنند، پس از چشمانش اشک بیاید خداوند متعال صورتش را بر آتش حرام مىنماید.
۴. دوستی و محبت حضرت رسول الله صلى الله علیه و آله
رسول خدا صلى الله علیه و آله:
مَا اختَلَطَ حُبّی بِقَلبِ عَبدٍ إلّا حَرَّمَ اللّهُ جَسَدَهُ عَلَى النّارِ.[۵]
دوستى من، با قلب بندهاى آمیخته نمىشود، مگر آن که خداوند، پیکرش را بر آتش، حرام خواهد کرد.
۵. زیارت امام رضا علیه السلام
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
سَتُدفَنُ بَضعَةٌ مِنّی بأرضِ خُراسانَ، لا یَزُورُها مُؤمِنٌ إلّا أوجَبَ اللّهُ عزّ و جلّ لَهُ الجَنَّةَ و حَرَّمَ جَسَدَهُ على النّارِ. [۶]
زود باشد که پارهاى از تن من در خاک خراسان دفن شود. هیچ مؤمنى آن را زیارت نکند مگر آن که خداوند عزّ و جلّ بهشت را بر او واجب و بدنش را بر آتش دوزخ حرام گرداند.
امام جوادعلیه السلام:
مَا زَارَ أَبِی ع أَحَدٌ فَأَصَابَهُ أَذًى مِنْ مَطَرٍ أَوْ بَرْدٍ أَوْ حَرٍّ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ.[۷]
کسى نباشد که بزیارت پدرم رود و از باران یا سرما و گرما آزار بیند جز آنکه خدا تنش را بر آتش حرام کند.
۶. تلاوت سوره زمر
امام صادق علیه السّلام:
مَنْ قَرَأَ سُورَةَ الزُّمَرِ استحقها [اسْتَخَفَّهَا] مِنْ لِسَانِهِ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنْ شَرَفِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَزَّهُ بِلَا مَالٍ وَ لَا عَشِیرَةٍ حَتَّى یَهَابُهُ مَنْ یَرَاهُ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ بَنَى لَهُ فِی الْجَنَّةِ أَلْفَ مَدِینَةٍ فِی کُلِّ مَدِینَةٍ أَلْفُ قَصْرٍ فِی کُلِّ قَصْرٍ مِائَةُ حَوْرَاءَ وَ لَهُ مَعَ هَذَا عَیْنانِ تَجْرِیانِ وَ عَیْنانِ نَضَّاخَتانِوَ عَیْنَانِ مُدْهامَّتانِ وَ حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ ذَواتا أَفْنانٍ وَ مِنْ کُلِّ فاکِهَةٍ زَوْجان[۸]
هر کس سوره زمر را تلاوت کند و آن را آسان قرائت کند، خداوند شرف دنیا و آخرت را به او کرامت فرماید، و او را بدون مال و منال و خویشان و وابستگان عزیز مىگرداند، به طورى که هر که او را ببیند بزرگش مىدارد و احترامش مىگذارد، و خداوند بدن او را بر آتش جهنّم حرام مىکند، و در بهشت هزار شهر براى او مىسازد، که هر شهرى هزار کاخ، و در هر کاخى یک صد حوریه است، و علاوه بر آن براى او دو چشمه روان و دو چشمه جوشان و دو چشمهاى که از شدّت زلالى و صاف بودن آب آنها به سیاهى مىزند، و حورانى پرده نشین، و باغهائى که داراى اقسام نعمتها و درختها و میوه هاست و از هر میوهاى دو نوع.
۷. قرائت تسبیحات اربعه در هر روز
امام معصوم علیه السلام:
فَمَنْ یَقُولُ کُلَّ یَوْمٍ مِائَةَ مَرَّةٍ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار. [۹]
هر کسی که در هر روز هزار مرتبه بگوید «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ» خداوند بدنش را بر آتش حرام گرداند.
۸. مصافحه با طالب علم
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
… وَ مَنْ صَافَحَ طَالِبَ الْعِلْمِ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ إِنَّ طَالِبَ الْعِلْمِ إِذَا مَاتَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ لِمَنْ حَضَرَ جَنَازَتَه[۱۰]
… و هر کسی که مصافحه کند با طالب علم،، خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند و اگر طالب علم بمیرد خداوند او و همه کسانی که جنازه‌اش را تشییع کرده‌اند خواهد آمرزید.
۹. خوردن ذرات غذاهایی که دور ریخته شده‌اند
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
مَنْ لَقَطَ شَیْئاً مِنَ الطَّعَامِ فَأَکَلَهُ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار[۱۱]
هر کس مقدار کمى از خوردنى را پیدا کند و آن را بردارد و بخورد، خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند.
۱۰. خدمت به مسجد
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
مَن أدخَلَ لَیلَةً واحِدَةً سِراجا فِی المَسجِدِ، غَفَرَ اللّهُ لَهُ ذُنوبَ سَبعینَ سَنَةً، وکَتَبَ لَهُ عِبادَةَ سَنَةٍ، ولَهُ عِندَاللّهِ تَعالى مَدینَةٌ، فَإِن زادَ عَلى لَیلَةٍ واحِدَةٍ فَلَهُ بِکُلِّ لَیلَةٍ یَزیدُ ثَوابَ نَبِیٍّ، فَإِذا تَمَّ عَشرُ لَیالٍ لا یَصِفُ الواصِفونَ ما لَهُ عِندَ اللّهِ مِنَ الثَّوابِ، فَإِذا تَمَّ الشَّهرُ حَرَّمَ اللّهُ جَسَدَهُ عَلَى النّارِ. [۱۲]
هر کس یک شب چراغى را به درون مسجد ببرد (آن را از تاریکى در آورد)، خداوند از گناهان هفتاد ساله او در مىگذرد و عبادت یک سال را برایش مىنویسد براى او در نزد خدا شهرى خواهد بود، و اگر بر آن یک شب بیفزاید، به ازاى هر شبِ افزوده شده، پاداش پیامبرى را خواهد داشت. پس اگر ده شب را کامل کند، توصیف کنندگان، توصیف پاداشى را که او در نزد خدا دارد، نمىتوانند کرد، و اگر یک ماه بگذرد، خداوند کالبد او را بر آتش، حرام مىگردانَد.
۱۱. کسی که هفت روز از ماه رجب را روزه بگیرد:
«… وَ مَنْ صَامَ مِنْ رَجَبٍ سَبْعَهَ اَیَّامٍ فَاِنَّ لِجَهَنَّمَ سَبْعَهَ اَبْوَابٍ یُغْلِقُ اللَّهُ عَنْهُ بِصَوْمِ کُلِّ یَوْمٍ بَاباً مِنْ اَبْوَابِهَا وَ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار»؛[۱۳]
و هر کس هفت روز از رجب را روزه بگیرد، خداوند در برابر روزه هر روز، درى از درهاى هفتگانه دوزخ را به روى او مىبندد و بدنش را بر آتش دوزخ حرام مىگرداند.
۱۲. شب زنده داری و عبادت در ماه رجب
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
ألا إنَّ فی شَهرِ رَجَبٍ لَیلَةً، مَن حَرَّمَ النَّومَ عَلى نَفسِهِ وقامَ فی‌ها حَرَّمَ اللّهُ جَسَدَهُ عَلَى النّارِ، وصافَحَهُ سَبعونَ ألفَ مَلَکٍ، ویَستَغفِرونَ لَهُ إلى یَومٍ مِثلِهِ، فَإِن عادَ عادَتِ المَلائِکَةُ.[۱۴]
هان! در ماه رجب، شبى است که هر کس در آن شب، خواب را بر خود حرام کند و به عبادت بپردازد خداوند، بدن او را بر آتش، حرام مىگرداند و هفتاد هزار فرشته با او دست مىدهند و تا روزى چنان (یعنى ماه رجب سال آینده) برایش طلبِ آمرزش مىکنند، و اگر دوباره گناه کرد، فرشتگان، دوباره برایش آمرزش مىخواهند.
۱۳. صدقه در ماه شعبان
امام رضا علیه السلام:
… وَ مَنْ تَصَدَّقَ فِی شَعْبَانَ بِصَدَقَةٍ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ.[۱۵]
…و هر کس در ماه شعبان صدقه‌ای بدهد ولو به اندازه دانه خرمایی خداوند بدنش را بر آتش حرام گرداند.
۱۴. خواندن جوشن کبیر در ماه رمضان
جبرئیل علیه السلام:
ومَن دَعا بِهِ فی شَهرِ رَمَضانَ ثَلاثَ مَرّاتٍ [أو مَرَّةً واحِدَةً] حَرَّمَ اللّهُ تَعالى جَسَدَهُ عَلَى النّارِ، وأوجَبَ لَهُ الجَنَّةَ، وَوَکَّلَ اللّهُ بِهِ مَلَکَینِ یَحفَظانِهِ مِنَ المَعاصی، وکانَ فی أمانِ اللّهِ طولَ حَیاتِهِ…».[۱۶]
«اى محمّد! … و هر کس آن را در ماه رمضان سه بار [یا یک بار] بخواند، خداوندْ بدن او را بر آتش، حرام مىکند و بهشت را برایش حتمى مىسازد و دو فرشته بر او مىگمارد که از گناهانْ نگاهش دارند و تا زنده است، در امان خدا خواهد بود…».
۱۵. نماز ظهر اول وقت
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
فَإِذَا دَخَلَتْ فِیهَا زَالَتِ الشَّمْسُ فَیُسَبِّحُ کُلُّ شَیْءٍ دُونَ الْعَرْشِ بِحَمْدِ رَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ وَ هِیَ السَّاعَةُ الَّتِی یُصَلِّی عَلَیَّ فی‌ها رَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ فَفَرَضَ اللَّهُ عَلَیَّ وَ عَلَى أُمَّتِی فی‌ها الصَّلَاةَ وَ قَالَ «أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ» وَ هِیَ السَّاعَةُ الَّتِی یُؤْتَى فی‌ها- بِجَهَنَّمَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ یُوَافِقُ تِلْکَ السَّاعَةَ أَنْ یَکُونَ سَاجِداً أَوْ رَاکِعاً أَوْ قَائِماً إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار.[۱۷]
و در هنگام زوال خورشید (ظهر) هر چه تحت عرش است (یا در میان زمین و عرش است) به تسبیح و تحمید پروردگارم جلّ جلاله زبان می‌گشاید، و این همان ساعتى است که پروردگارم جلّ جلاله صلوات و رحمت و برکات خود را بر من نازل می‌فرماید و خداوند در این موقع بر من و امّتم نماز را واجب ساخته است و فرموده: أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّیْلِ یعنى: نماز را بپا دار از زوال آفتاب تا سرخى اول شب. و این ساعتى است که در روز قیامت جهنّم را در صحراى محشر مىآورند، پس هیچ مؤمنى نیست که آن ساعت در سجده یا رکوع باشد یا بنماز ایستاده باشد مگر آنکه خداوند بدنش را بر آتش حرام سازد.
۱۶. شرکت در نماز جماعت عشاء
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
… وَ مَا مِنْ قَدَمٍ مَشَتْ إِلَى صَلَاةِ الْعَتَمَةِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ.[۱۸]
… وقدمی نیست که برای نماز (جماعت) عشاء برداشته شود مگر اینکه خداوند بدنش را بر آتش حرام گرداند.
۱۷. رفتن به نماز جمعه
امام صادق علیه السلام:
مَا مِنْ قَدَمٍ سَعَتْ إِلَى الْجُمُعَةِ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّار[۱۹]
هرقدمی که برای رفتن به نمار جمعه تلاش کند خداوند بدنش را بر آتش حرام سازد.
۱۸. خواندن نماز مستحبی شبهای یکشنبه
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:
مَنْ صَلَّى لَیْلَةَ الْأَحَدِ أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ یَقْرَأُ فِی کُلِّ رَکْعَةٍ الْحَمْدَ مَرَّةً وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ خَمْسِینَ مَرَّةً حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ…[۲۰]
هر کس در شب یکشنبه چهار رکعت نماز بخواند (دو نماز دو رکعتی) به این صورت که در هر رکعت یک حمد و پنجاه توحید،، خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند و… .
۱۹. عمار یاسر
رسول خدا صلى الله علیه و آله:
«دَمُ عَمَّار وَلَحمُهُ حَرامٌ علَى النَّارِ ان تَاکُلَهُ او تَمَسَّهُ»؛[۲۱]
گوشت و خون عمار بر آتش حرام است که او را بسوزاند.
گفتنی است؛ آنچه که در این روایات بیان شده، به طور مطلق نیست؛ یعنی این‌گونه نیست که فردی به مجرد گرفتن چند روز روزه و یا محبت اهل بیت (علیهم السلام) بدون حساب و کتاب وارد بهشت شود. بلکه انسان باید در جهتی حرکت کند که استحقاق دریافت این رحمت را داشته باشد و فردی که فریب شیطان را خورده و اقدام به اصلاح خودش نمی‌کند؛ به حقوق مردم تجاوز می‌کند، به بسیاری از احکام و دستورات الهی پایبند نیست؛ نمی‌تواند مصداق این روایات باشد.
[۱]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج ۲، ص ۴۸۲، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق.
[۲]. مجموعة ورام؛ ج۱؛ ص ۸۷
[۳]. ابن بابویه، محمد بن على الامالی، النص، ص ۳۲۹، کتابچى، تهران، چاپ ششم، ۱۳۷۶ ش.
[۴]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، النص، ص ۱۰۴، دار المرتضویه، نجف اشرف، چاپ اول، ۱۳۵۶
[۵]. کنز العمّال: ۱/ ۱۸۴/ ۹۳۹ نقلًا عن حلیة الأولیاء عن ابن عمر.
[۶]. بحار الأنوار: ۱۰۲/ ۳۱/ ۱.
[۷]. الأمالی (للصدوق)؛ النص؛ ص ۶۵۴
[۸]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال؛ النص؛ ص ۱۱۲
[۹]. جامع الأخبار (للشعیری)؛؛ ص ۵۳
[۱۰]. إرشاد القلوب إلى الصواب (للدیلمی)؛ ج۱؛ ص ۱۶۴
[۱۱]. مجموعة ورام؛ ج۱؛ ص ۴۷
[۱۲]. جامع الأخبار: ص ۱۸۰ ح ۴۴۰، بحار الأنوار: ج ۸۳ ص ۳۷۷ ح ۴۵.
[۱۳]. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، النص، ص: ۵۵
[۱۴]. الخصال؛ ج۲؛ ص ۵۸۲.
[۱۵] . المصباح للکفعمی: ۳۳۲ أورده فی الحاشیة، بحار الأنوار: ۹۴/ ۳۸۲ وج ۸۱/ ۳۳۱/ ۳۲.
[۱۶]. بحار الأنوار: ج ۹۷ ص ۴۷ ح ۳۳ نقلًا عن النوادر للراوندی عن ابن عبّاس.
[۱۷]. من لا یحضره الفقیه؛ ج۱؛ ص ۲۱۲
[۱۸]. جامع الأخبار (للشعیری)؛؛ ص ۶۶
[۱۹]. الأمالی (للصدوق)؛ النص؛ ص ۳۶۶
[۲۰]. جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع؛؛ ص ۵۵
[۲۱]. احمدى میانجى، على، مکاتیب الائمه علیهم السلام، محقق، مصحح، فرجى، مجتبى، ج ۱، ص ۸۰، دار الحدیث، قم، چاپ اول، ۱۴۲۶ ق.
