حضرت امیرالمومنین علی(ع) علاوه بر اصل غیبت و علل آن، به طولانی بودن و سختی این دوران نیز اشاره نموده‌اند؛ از جمله در روایتی که شیخ صدوق در کتاب کمال الدین ذکر کرده چنین آمده است:
لِلْقَائِمِ مِنَّا غَیْبَهٌ أَمَدُهَا طَوِیلٌ کَأَنِّی بِالشِّیعَهِ یَجُولُونَ جَوَلَانَ النَّعَمِ فِی غَیْبَتِهِ یَطْلُبُونَ الْمَرْعَى فَلَا یَجِدُونَهُ [1]
براى قائم ما غیبتى است که مدّتش طولانى است، گویا شیعه را در دوران غیبت او مىبینم که جولان مىدهد مانند جولان چهارپایان، چراگاه را مىجویند امّا آن را نمىیابند؛
چنانچه مشاهده می‌شود آن دوران هنگامه‌ای سخت و دشوار توصیف شده است. این دوران آن قدر دشوار و فتنه‌انگیز است که بسیاری دست از ولایت برمی‌دارند و به دنبال دیگران می‌روند چنانکه در حدیثی که اصبغ بن نباته از علی (ع) نقل کرده چنین آمده است:
أَمَا لَیَغِیبَنَّ حَتَّى یَقُولَ الْجَاهِلُ مَا لِلَّهِ فِی آلِ مُحَمَّدِ حَاجَهٌ.[2]
او غایب خواهد شد تا به حدی که نادان گوید: خداوند را در آل محمّد حاجتى نیست.
البته با وجود این سختی‌ها وعده امام به پایداران و استقامت‌کنندگان -و به بیان کامل منتظران- نیز وعده‌ای بی نظیر است چنانکه در ادامه روایت کمال الدین چنین آمده است:
أَلَا فَمَنْ ثَبَتَ مِنْهُمْ عَلَى دِینِهِ وَ لَمْ یَقْسُ قَلْبُهُ لِطُولِ أَمَدِ غَیْبَهِ إِمَامِهِ فَهُوَ مَعِی فِی دَرَجَتِی یَوْمَ الْقِیَامَهِ[3]
بدانید هر که در آن دوران در دینش استوار باشد و قلبش به واسطه طول غیبت امامش سخت نشود او در روز قیامت هم درجه من است.
و یا در حدیث دیگری از ایشان آمده است:
الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ.[4]
منتظر امر ما مانند کسى است که در راه خدا به خون خود درغلطد.
قومی به جد و جهد نهادند وصل دوست
قومی دگر حواله به تقدیر می‌کنند
حال سؤال اینجاست که چگونه میتوان در این عصر پرآشوب در دین پایدار ماند و دست خود را از حجت خدا جدا نکرد و چگونه میتوان منتظر حقیقی بود؟ امیرمؤمنان به این پرسش چنین پاسخ می‌گویند:
… فَلَا یَثْبُتُ فِیهَا {فی الغیبه} عَلَى دِینِهِ إِلَّا الْمُخْلِصُونَ الْمُبَاشِرُونَ لِرَوْحِ الْیَقِینِ الَّذِینَ أَخَذَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِیثَاقَهُمْ بِوَلَایَتِنَا وَ کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ الْإِیمانَ وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ.[5]
ثابت نماند در آن غیبت بر دینش مگر مخلصانى که روح یقین را دریافتهاند آن کسانى که خداى عز و جل پیمان ولایت ما را از آنها گرفته و ایمان در دلشان نوشته شده و آنها را بر وحى از جانب خود یاری کرده است.
بنابر احادیث بالا میتوان نتیجه گرفت صبر، اخلاص، یقین و ولایتمداری و البته توفیق الهی شرط به سلامت گذر کردن از دوران دشوار غیبت است.
نه اینکه جمعه فقط صبح زود بیدارند
که کار منتظرانت همیشه بیداری است
منبع: besuyezohur.ir
پی نوشتها ادامه مطلب
[1] – کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص: ۳۰۳
[2] – کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص: ۳۰۲
[3] – همان
[4] – کمال الدین و تمام النعمه ؛ ج۲ ؛ ص۶۴۵
[5] – کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص: ۳۰۴
