یکی از راههای دوری از تهمت مراقبه است
اولیاء الهی دائم این تذکر را دادهاند که انسان برای اینکه دچار تهمت نشود، اوّل باید مراقبه داشته باشد و قبل از آن، جامعه را به غیبت دچار نکند.
حضرت موسی ابن عمران میفرماید: «شیطان به صورت انسان آمد و گفت: موسی! من اگر بخواهم جامعهای را ناامن کنم، در آن جامعه تهمت را زیاد میکنم و برای اینکه بخواهم تهمت را در جامعه زیاد کنم، بستر غبیت را فراهم میکنم.
اگر جامعهای به غیبت دچار شد به تهمت دچار میشود.
مولی الموالی، علیبن ابیطالب(علیه السلام) میفرمایند: «البُهتانُ عَلی البَری اَعظَمُ مِنَ السَّماء» تهمت زدن به آدم بیگناه بزرگتر از آسمانهاست. ذیل این روایت شریف ملّای نراقی فرمودند: «یعنی آسمان تحمّل ندارد که تهمت و بهتان به بیگناه زده شود و به واسطه این بهتان ملائکة الله و اهل آسمان آن کسی را که تهمت ناروا به دیگری زده لعن میکنند».
ایشان به نقل از حضرت سلطانالعارفین، آیتالله سلطانآبادی بزرگ، آن مرد الهی و عظیمالشّأن فرمودند: اگر در منطقهای یا جایی غیبت و تهمت زیاد شد، آن قسمت از زمین سنگین است و وضعیت بدی دارد.
ایشان فرمودند: پدر من یک موقعی از یکی از مکانها گذشت ـایشان اسم آن مکان را هم نفرمودند، بخاطر اینکه آبروی آنها را حفظ کنند ـ بنا بر این بود ساعاتی در آنجا استراحت کنیم بعد به سفر ادامه دهیم، همان لحظات اول گفتند: حالم بسیار بد است، سینهام گرفته است. گفتم: آقا استراحت کنیم بعد از اینکه حالتان بهتر شد حرکت میکنیم. بعد از ظهر نزدیک به غروب بود، ایشان گفتند: هر طوری هست از این جا برویم. هر چه اصرار کردم چرا؟ فرمودند: اصرار نکن دلیلش را نمیگویم، فقط به شما میگویم برویم. ایشان آن لحظات آخر عمرشان فرمودند: میدانید در آن منطقه به من چه گذشت؟ دیدم آن منطقه پر از دود و سیاهی است که از غیبت و تهمت پر شده بود و سنگینی آن نفس من را میگرفت.
ملّا محسن فیض کاشانی به نقل از آیتالله العظمی سلطانآبادی میفرمایند: آن منطقه طوری سنگین میشود که انسان مۆمن قادر به نفس کشیدن نیست، آسمانها هم با آن پاکی خودشان صددرصد نمیتوانند تحمّل کنند..
وجود مقدّس امام جعفر صادق(علیه السلام) میفرمایند:
«الْبُهْتَانُ عَلَى الْبَرِیِّ أَثْقَلُ مِنَ الْجِبَالِ الرَّاسِیَاتِ» [الخصال ج 2 ص 5] بهتان و تهمت زدن به انسان بیگناه سنگینتر از کوههای استوار است.
به تعبیر بزرگان کوه استوار با زلزلههای شدید هم تکان نمیخورد، امّا تهمت آنقدر سنگین است که به تعبیری کوه با عظمت و استوار را هم میلرزاند و نمیتواند بار این گناه باعظمت و کبیره را تحمّل کند.